Kruszywo naturalne jako podstawowy materiał budowlany
Od zarania dziejów kruszywa są podstawowym budulcem dla człowieka. Budowaliśmy z kamienia, nauczyliśmy się kruszyć skały, czy używać piasku do zapraw. Rozwój cywilizacji, a co za tym idzie – rozwój urbanizacji sprawił, że kruszywa wciąż są materiałem cechującym się bardzo wysokim popytem. Ciągłe udoskonalenia procesów technologicznych sprawiły, że segmenty popytu kruszywa wciąż się rozszerzają. Znajdujemy coraz to nowsze zastosowania dla tych materiałów w wielu dziedzinach, niezwiązanych bezpośrednio z branżą budowlaną.
Pokłady kruszyw zalegają na obszarze całej kuli ziemskiej, z wyjątkiem kilku krajów, gdzie w związku z geologicznymi uwarunkowaniami występuje ich deficyt. Polska jest znaczącym producentem i użytkownikiem kruszyw naturalnych. Posiadamy bogate złoża piasków, żwirów i surowców skalnych służących do produkcji kruszyw łamanych. Kruszywa piaskowo-żwirowe wydobywamy z terenu całej Polski. Ich klasyfikacja różni się w zależności od składu procentowego, czyli stosunku frakcji piaskowej do żwirowej. Najbardziej pożądana frakcja żwirowa występuje najliczniej na obszarach południowej Polski. Jeżeli mówimy o kruszywach łamanych produkowanych ze skał litych, ich zasoby znajdują się głównie w Polsce południowej. Wydobywamy skały magmowe, osadowe lub metamorficzne.
Szacunkowa wielkość podaży kruszyw w Polsce wynosi 257 mln ton
Kruszywa – nazewnictwo, podziały, rodzaje
Kruszywa naturalne to mineralne materiały ziarniste pochodzące ze złóż bezpośrednich (piaski i żwiry), bądź ze skał (kruszywo łamane).
- Ze względu na rodzaj surowca i i sposób produkcji kruszywa dzielimy na:
Kruszywa żwirowe (kruszone lub niekruszone)
- Piasek 0-2 mm
- Żwir 2-63 mm
- Otoczki 63-250 mm
- Mieszanki klasyfikowane
- Pospółkę mieszankę piasku i żwiru do 63 mm
Kruszywa łamane uzyskane ze skał litych poprzez proces kruszenia (min. granit, bazalt, melafir, migmatyt, amfibolit, wapień, dolomit, piaskowiec):
- Kliniec 4-31,5 mm
- Tłuczeń 31,5 mm-63 mm
- Grysy frakcje 2-8 mm, 8-16 mm, 16-22 mm, mieszanki 0-4 mm
- Kamień łamany 63 mm-250
- Miał łamany od 0-4 mm
2. Ze względu na wielkość uziarnienia kruszywa dzielimy na:
- Drobne- wymiary mniejsze lub równe 4 mm
- Grube – wymiary od 4mm do 63 mm
- Bardzo grube – od 63 mm-250 mm
- Wypełniacze, pyły – kruszywa, które przechodzą przez sito 0,063 mm
- Kruszywo naturalne żwirowe -o uziarnieniu 0-8 mm pochodzenia lodowcowego lub rzecznego
- Kruszywa o uziarnieniu ciągłym – o uziarnieniu 0-63 mm
3. Ze względu na gęstość kruszywa dzielimy na:
- Ciężkie- o gęstości ≥3000kg/m3
- Zwykłe – o gęstości 2000-3000 kg/m3
- Lekkie – o gęstości ≤ 2000 kg/m38
Ogólne właściwości kruszyw naturalnych:
- Nasiąkliwość – 5%
- Ubytek masy, czyli mrozoodporność – 10 %
- Wytrzymałość na miażdżenie – 24 %
- Zawartość pyłów mineralnych – od 4 do 10%
- Zawartość zanieczyszczeń ilasto-gliniastych – do 5%.
Zastosowanie kruszyw
Kruszywa naturalne mają szczególne zastosowanie w branży budowlanej. Służą do produkcji betonów, wyrobów betonowych, zapraw murarskich, chemii budowlanej, mieszanek nawierzchni drogowych, lotnisk, parkingów, podbudów drogowych, warstw mrozoodpornych czy filtracyjnych. Służą jako składnik w produkcji chemicznej wielu produktów jak np. szkło. Znajdują zastosowanie w branży sportowej czy rekreacyjnej. Wiele kruszyw znalazło swoje przeznaczenie w szeroko pojętej architekturze krajobrazu, architekturze wnętrz czy ogrodnictwie.
W następnych artykułach postaramy się przybliżyć charakterystykę każdego z nich. Skupimy się na najważniejszych parametrach i zastosowaniu.
MASZ PYTANIA? CHĘTNIE ODPOWIEMY!
ZAPRASZAMY DO KONTAKTU!